Chó Alabai là một trong những giống chó có kích thước tương đối lớn và cổ xưa nên khá kén người nuôi. Vậy cụ thể chó chăn cừu trung á Alabai có đặc điểm ngoại hình ra sao? Tính cách thế nào? Giá bán bao nhiêu tiền 1 con? Cùng tìm hiểu kỹ hơn tại bài viết này nhé.
I – Nguồn gốc, lịch sử của giống chó Alabai
Chó Alabai hay còn được gọi là chó chăn cừu Trung Á (Central Asian Shepherd Dog) là một giống chó cổ đại to lớn, mạnh mẽ và được cho là có nguồn gốc ở khu vực Trung Á. Chúng có thể được tìm thấy ở một số nước như Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkmenistan, Kazakhstan, Afghanistan hay Uzbekistan. Ngoài ra ở một số khu vực, chúng cũng có một số tên gọi khác như Boribasar, Tobet, Chuponi, Volkodav.
Về nguồn gốc, lịch sử ra đời của giống chó chăn cừu trung á Alabai thì tới nay, trên thế giới vẫn đang tồn tại rất nhiều giả thuyết khác nhau.
Dấu vết của giống chó Alabai này đã được tìm thấy từ 14000 năm trước, mà thời đó thì những vùng đất thuộc Trung Á lại rất khô cằn, rất khó để phát triển nông nghiệp. Chính vì thế, người ta chỉ còn cách chuyển sang chăn thả các loài gia súc như dê, gà, lợn, bò,… và hình thành lối sống du mục.
Khi chăn nuôi gia súc như vậy, một vấn đề lớn họ gặp phải chính là những con thú hoang luôn ngày đêm rình mò, tập kích vào đàn gia súc của họ. Vì chúng thấy rằng so với việc đi săn thú hoang dã sẽ khó nhằn hơn việc đi rình tập kích vào gia súc của con người.
Đứng trước thực trạng như vậy, dân du mục cần có một chiến binh với đầy đủ các phẩm chất để chống chọi lại đàn thú hoang này như: lực hàm khỏe, mõm ngắn, đầu lớn, cơ bắp chắc khỏe và một bộ lông dài để chống chọi lại cái lạnh cũng như để người ta phân biệt với bọn thú hoang.
Và vì có một bộ phận người Trung Đông phát triển giống này theo dạng màu trắng và một bộ phận dân du mục lại phát triển theo kiểu đa dạng màu lông nên mới hình thành nhiều giả thuyết về nguồn gốc của chúng.
Ngày nay, chó Alabai đã được nhiều hiệp hội chó quốc tế công nhận là một giống riêng biệt, ví dụ FCI hay AKC. Tuy nhiên giữa các tổ chức này sẽ có các tiêu chuẩn và đặc điểm mô tả giống khác nhau một chút.
II – Đặc điểm ngoại hình của chó Alabai
Tổng quan thì Chó Alabai sở hữu một cơ thể to lớn và rắn chắc. Một chú chó chăn cừu Trung Á đực trưởng thành có thể cao từ 70 – 110 cm và nặng từ 75 – 120 kg, con cái có thể cao từ 65 – 85 cm và nặng từ 60 – 80 kg.
- Phần đầu: Với một chiếc đầu to lớn đặc trưng của dòng chó ngao, kết hợp với mõm ngắn tạo ra sự cân đối với cơ thể và bổ sung thêm sức mạnh vào từng cú cắn giúp chúng trở thành một chiến binh mạnh mẽ khi đối mặt với nguy hiểm. Hộp sọ hơi tròn, trán phẳng
- Phần mõm: Chó chăn cừu trung á Alabai có chiếc mõm khá ngắn, tuy nhiên lại sở hữu lực cắn rất mạnh, có thể đạt tới 550 đến 600 pounds trên mỗi inch vuông, tương đương 249 đến 272 kilogram trên mỗi cm vuông.
- Tai: Thông thường theo tiêu chuẩn thì tai của chó chăn cừu trung á cũng khá lớn và cụp, tuy nhiên nhiều người thường cắt tai cho chúng để giảm thiểu khả năng bị tấn công cũng như tăng độ ngầu.
- Mắt: Chó Alabai có đôi mắt không quá to, màu mắt thường là màu tối
- Bộ lông: Lông của chó chăn cừu Trung Á rất dày, có thể là dài hoặc ngắn tùy thuộc từng con. Phần lông trên cổ và ngực thường có xu hướng dày hơn các phần khác. Lông của chúng có 2 lớp, phần bên ngoài thường thô và thẳng, mục đích là để chống lại các yếu tố khắc nghiệt của thời tiết như mưa hay băng tuyết. Phần lớp lông tơ bên trong có tác dụng cách nhiệt, giữ ấm khi thời tiết lạnh hoặc tự điều chỉnh nhiệt độ khi trời nóng. Lông của chó Alabai cũng có rất nhiều màu sắc khác nhau, trong đó phổ biến nhất là đốm đen trắng, nâu vàng, trắng đỏ,… Đuôi của chúng cũng khá dài và dày lông.
III – Đặc điểm tính cách của chó Alabai
Do là giống chó được lai tạo và nuôi với mục đích bảo vệ gia súc khỏi động vật hoang dã, vì vậy bản tính tự nhiên của chó Alabai sẽ tương đối hung dữ nếu không được thuần dưỡng.
Nếu là một con chó được thuần hóa, nuôi dưỡng từ bé thì tất nhiên chúng sẽ luôn phục tùng và bảo vệ chủ nhân. Ngoài ra chúng sẽ không có xu hướng muốn làm quen hay thân thiện với người lạ hoặc động vật khác.
Thậm chí nếu nhận thấy đối phương đang có ý đồ xấu hoặc tỏa ra sát khí thì chúng sẵn sàng bộc lộ rõ bản năng chiến đấu, thể hiện thái độ hung hăng mà lao vào đối phương.
Kết hợp với thân hình to lớn, sức mạnh vượt bậc mà chó Alabai sẽ không dành cho những người chủ không có kinh nghiệm huấn luyện hoặc kinh nghiệm nuôi chó. Thậm chí giống chó này nếu rơi vào tay kẻ xấu sẽ trở thành nỗi ác mộng với rất nhiều người.
Ngoài ra giống chó chăn cừu Trung Á khổng lồ này cũng không thích hợp để nuôi trong gia đình có trẻ em, động vật khác,…
IV – Tổng quan về sức khỏe ở giống chó Alabai
Nhìn chung chó Alabai được sinh ra để trở thành giống chó làm việc, chó bảo vệ nên sức khỏe của chúng rất tốt, trung bình vòng đời của chúng sẽ trong khoảng 12 – 15 năm. Tuy nhiên chúng cũng có tỷ lệ nhất định có thể gặp phải một số bệnh thường gặp ở loài chó như:
- Chứng loạn sản xương hông
- Chứng loạn sản khuỷu tay
- Suy giáp
- Bệnh tim
- Bệnh dạ dày
V – Cách nuôi & chăm sóc chó chăn cừu trung á Alabai
♦ Chế độ ăn
Chó Alabai là giống chó để chiến đấu và bảo vệ nên chế độ chăm sóc chúng cũng không cần quá cầu kỳ và phức tạp.
Về chế độ ăn, tuy là dòng chó lớn nhưng bạn cũng không cần cho chúng ăn quá nhiều bữa một ngày. Đôi khi chỉ cần cho chúng ăn 1 bữa sáng duy nhất nhưng cần cung cấp đủ dưỡng chất cần thiết trong bữa ăn đó. Làm như vậy chú chó Alabai của bạn sẽ không trở nên xấu xí do béo phì cũng như có được sức mạnh cơ bắp cần thiết.
Bạn không nhất thiết phải cho chó chăn cừu Trung Á ăn chín uống sôi như con người, chỉ cần đảm bảo thực phẩm sạch sẽ và không nhiễm hóa chất là được.
Khẩu phần ăn tiêu chuẩn cho 1 con chó alabai trưởng thành chỉ khoảng hơn 1 kg thịt/ bữa. Trong đó bạn có thể cho chúng ăn xương lợn, cổ gà, cơm rau & bổ sung thêm 1 chút vitamin là được. Nếu sang hơn cũng có thể mua cho chúng thịt nạc heo, gà, bò,….
Vào thời điểm mùa đông bạn có thể cho chó ăn vào buổi sáng hay chiều cũng được. Tuy nhiên mùa hè thì nên cho chó Alabai ăn vào buổi tối (sau 20h) để đảm bảo thời tiết mát nhất.
Đặc biệt lưu ý, bạn cần cung cấp đủ nước sạch hàng ngày cho chó Alabai. Chúng có thể nhịn ăn được nhưng không thể chịu khát được bởi lớp lông quá dày. Tốt nhất hãy cho chúng uống nước điện giải.
♦ Chăm sóc lông cho chó chăn cừu Trung Á
Với bộ lông từ ngắn đến trung bình nên việc tắm táp, vệ sinh cũng không quá phức tạp. Định kỳ lên lịch hàng tháng tắm cho chúng 1 lần bằng dầu gội chuyên dụng để ngăn bọ chét là được rồi.
Không những vậy, do quá quen với sương gió nên sức khỏe của chó chăn cừu Trung Á thuộc vào hàng siêu khỏe. Vì thế bạn không cần phải lo lắng chúng thường mắc bệnh hay không
♦ Cho chó vận động thể chất
Là giống chó to lớn và sinh ra để làm việc nên nhu cầu hoạt động của chó Alabai khá lớn. Nếu không được chạy nhảy, vui đùa trong thời gian dài sẽ khiến chúng bị dư thừa năng lượng, stress và căng thẳng, từ đó có thể tăng tính hung dữ và cuồng bạo
Vì vậy hàng ngày bạn nên dắt chó đi dạo (cần đeo rọ mõm và xích) hoặc tạo ra các hoạt động để giúp chúng vui chơi.
♦ Đào tạo và huấn luyện
Với bản tính mạnh mẽ, tự tin, độc lập và táo bạo thì bạn cần huấn luyện chó chăn cừu trung á Alabai ngay từ khi chúng còn bé. Khi đó chúng sẽ biết nghe lời chủ nhân hơn, giảm bớt sự hung dữ vốn có. Nếu không có kinh nghiệm đào tạo và huấn luyện, bạn nên đưa chó tới các trung tâm huấn luyện để chúng được đào tạo bài bản.
♦ Cách tránh nóng, giải nhiệt
Vì là giống chó xứ lạnh nên chó chăn cừu Trung Á sở hữu bộ lông 2 lớp, do đó chúng rất thoải mái khi sống ở những vùng có khí hậu lạnh. Thế nhưng khi sống tại những nước có khí hậu nóng sẽ là cực hình với chúng.
Do vậy khi nuôi chó Alabai nhất thiết bạn phải nắm được một vài phương pháp để hạ nhiệt cho chúng trong những ngày hè oi ả. Cách đơn giản nhất nhưng cũng đau ví nhất là cho chúng nằm điều hòa. Tuy nhiên phương pháp này chủ yếu phù hợp với gia đình ở thành thị.
Nếu không có điều kiện mở điều hòa cả ngày cho chó Alabai, bạn có thể áp dụng phương pháp sau.
Hãy xả nước ra nền nơi chó sinh hoạt, xả nước vào 4 bàn chân và phần bụng để chúng giữ nhiệt tốt hơn. Chú ý không nên phun nước lên cả người chó bởi sẽ dễ khiến chó bị viêm phổi & mắc các bệnh về da.
Bên cạnh đó, bạn cũng cần nắm được dấu hiệu nhận biết khi chó Alabai bị sốc nhiệt. Nếu thấy chúng thở gấp khi đang vận động, nằm 1 chỗ hoặc mũi bị chảy máu thì rất có thể thân nhiệt của chúng đang quá cao. Những lúc như vậy bạn cần ngâm 1 chiếc khăn vào nước lạnh, sau đó dùng để lau vào 4 chân và bụng cho chúng giải nhiệt.
V – Chó Alabai giá bao nhiêu tiền? Mua ở đâu?
Do là một dòng chó to lớn, không phù hợp với không gian sống của đại đa số người Việt Nam nên giống chó này chưa thực sự phổ biến.
Giá cho một chú chó Alabai sẽ phụ thuộc vào nguồn gốc của chúng và một vài yếu tố khác. Theo khảo sát, chi phí để mua chó Alabai tại Việt Nam trung bình như sau:
- Chó lai tạo và nhập từ Trung Quốc: 20.000.000 – 40.000.000 VNĐ
- Chó nhập từ Châu Âu: 2800 – 3500 USD
Hiện nay số lượng trại chó cũng như cơ sở kinh doanh nhận nhập khẩu những chú chó Alabai này vẫn tương đối ít. Vì vậy cách tốt nhất bạn hãy lên các hội nhóm trên facebook hoặc nếu ở các thành phố lớn như Hà Nội hay TpHCm thì hãy liên hệ với các cửa hàng kinh doanh chó lớn để đặt mua nhé.
