Trên thị trường cát vệ sinh cho mèo hiện nay có khá nhiều thương hiệu với nhiều chủng loại, mẫu mã sản phẩm khác nhau. Do vậy người tiêu dùng, đặc biệt là người mới nuôi mèo sẽ khó lòng chọn được loại cát mèo tốt nhất. Trong bài viết này sẽ tổng hợp cho bạn đọc các loại cát vệ sinh mèo hiện có theo chất liệu sản xuất, đi kèm với đó là ưu nhược điểm của từng loại & lời khuyên nên sử dụng loại cát nào?
I – Cát vệ sinh cho mèo là gì?
Cát mèo là sản phẩm vệ sinh công nghiệp được chế tạo từ một số loại vật liệu như cát đất sét, cát thủy tinh silicat hoặc các loại vật liệu hữu cơ như gỗ phế liệu, giấy tái chế, ngô, lúa mì, óc chó, thông,… cho khả năng thấm hút, vón cục và khử mùi nước tiểu hoặc phân của mèo.
Cát vệ sinh cho mèo là một ý tưởng kinh doanh từ một anh chàng có tên Edward Lowe vào những năm 1940. Tại thời điểm này người ta vẫn chỉ dùng cát, xỉ than hoặc tro để dọn dẹp chất thải của mèo. Một ngày nọ thì Edward Lowe bỗng dưng phát hiện ra việc đất sét có khả năng hấp thụ nước tiểu & khử mùi rất tốt.
Sau đó Edward Lowe đã nhờ bạn bè kiểm nghiệm & nhận được những phản hồi rất tích cực. Và kể từ đó Edward Lowe trở nên giàu có vì sản phẩm độc đáo, đơn giản nhưng giúp giải quyết vấn đề vệ sinh của mèo tồn đọng ngàn đời nay.
II – Cát mèo có bao nhiêu loại? Ưu nhược điểm ra sao?
Tới thời điểm hiện tại, bên cạnh loại cát vệ sinh mèo đất sét truyền thống thì đã có khá nhiều lựa chọn khác dành cho người tiêu dùng. Mỗi loại sẽ có những ưu nhược điểm riêng, bạn có thể tham khảo thông tin cơ bản & đánh giá của một vài loại phổ biến nhất dưới đây
1. Cát đất sét vón cục bentonite
Là loại cát được làm từ đất bentonite & là dạng vật liệu sản xuất cát mèo phổ biến nhất hiện nay. Ưu điểm của loại cát Bentonite là nhanh chóng khiến nước tiểu & phân của mèo vón cục lại, từ đó người nuôi dễ dàng có thể dùng xẻng xúc ra dễ dàng.
Phần cát còn lại mèo vẫn có thể tiếp tục sử dụng cho nhiều lần tiếp theo. Do đó sẽ tiết kiệm cát cho người nuôi rất tốt. Người nuôi sẽ không cần phải thay toàn bộ chậu cát thường xuyên.
Tuy nhiên nhược điểm của loại cát vệ sinh mèo Bentonite là tương đối bụi. Vì vậy bạn sẽ cần một chiếc thảm lót bên ngoài chuồng vệ sinh của mèo để tránh cát, bụi vương vãi ra ngoài.
| TÓM LƯỢC | |
| Ưu điểm | Nhược điểm |
| Khả năng vón cục tốt
Tiết kiệm, không cần thay cát thường xuyên Giá thành rẻ |
Tương đối bụi bặm
Không thân thiện với môi trường Nặng Bết đáy khá chặt nếu lượng chất thải vượt quá khả năng hấp thụ |
2. Cát không vón cục
Cát mèo không vón cục cũng được làm từ đất sét tuy nhiên sẽ không chứa thành phần đất Bentonite. Vì vậy nước tiểu của mèo sẽ không tạo thành cục mà sẽ chảy tự do theo các rãnh cát xuống dưới.
Ưu điểm của loại cát mèo không vón cục là khả năng khử mùi cực tốt, nhất là mùi nước tiểu. Khi mèo đi tiểu tiện, nước tè của mèo sẽ thấm, chảy xuống dưới và được cát giữ mùi lại bên trong. Do đó đôi khi bạn còn không biết con mèo của bạn đã sử dụng cát hay chưa.
Tuy nhiên vì nước tiểu không vón cục nên sẽ dễ thấm xuống tận đáy chậu, vì vậy khi thay cát sẽ khá mất công trong việc cọ rửa chậu.
Không những vậy, vì nước tiểu lan ra xa nên mỗi lần thay cát bạn chắc chắn sẽ phải thay cả chậu, từ đó khiến lượng cát sử dụng tương đối tốn kém.
Lượng bụi của loại cát không vón cục cũng tương đối nhiều, vì thế bạn cần lót thêm một vài tấm thảm ở trước chuồng vệ sinh của mèo.
| TÓM LƯỢC | |
| Ưu điểm | Nhược điểm |
| Khử mùi rất tốt
Giá thành rẻ |
Tương đối bụi bặm
Không thân thiện với môi trường Nặng Phải thay toàn bộ cát mỗi lần Bết đáy khá chặt nếu lượng chất thải vượt quá khả năng hấp thụ |
3. Cát thủy tinh Silica
Cát thủy tinh Silica được làm từ vật liệu natri silicat. So với dạng cát mèo Bentonite thì hạt của cát thủy tinh nhỏ hơn rất nhiều.
Thế nhưng mỗi hạt cát Silica đều có khả năng hấp thụ khối lượng chất lỏng gấp 40 lần trọng lượng của chúng, do vậy khả năng thấm hút và khử mùi nước tiểu rất tốt. Ngoài ra khả năng kiểm soát bụi của cát thủy tinh cũng tốt hơn rất nhiều so với cát đất sét.
Nhược điểm lớn của cát thủy tinh là không có khả năng vón cục, do vậy bạn sẽ khá khó khăn mỗi khi dọn chuồng cho mèo. Ngoài ra giá mỗi kg cát thủy tinh cũng cao hơn so với cát đất sét.
Và cũng do kết cấu của hạt thủy tinh khá đặc biệt nên nhiều con mèo sẽ tò mò và có thể ăn chúng. Tuy không gây hại nhưng có lẽ bạn vẫn không muốn con mèo của mình ăn.
| TÓM LƯỢC | |
| Ưu điểm | Nhược điểm |
| Khử mùi rất tốt
Ít bụi |
Chi phí cao
Mèo có thể không thích Có thể khiến mèo ăn nhầm Không vón cục |
4. Cát gỗ cho mèo
Cát vệ sinh gỗ là sản phẩm được chế tạo từ vật liệu gỗ xẻ, gỗ tái chế hoặc các loại gỗ phế phẩm. Gỗ sẽ trải qua quá trình xử lý đặc biệt để loại bỏ mùi hôi, độc tố và các chất gây ô nhiễm sau đó được chế tạo thành cát dạng hạt hoặc viên.
Ưu điểm của dòng cát gỗ cho mèo là kiểm soát mùi nước tiểu tốt & khả năng tiêu diệt vi khuẩn. Khi mèo đi tiểu thì hạt cát gỗ sẽ phân hủy thành mùn cưa, sau đó bám lấy nước tiểu khử mùi hôi.
Ngoài ra 1 số loại axit còn lại trong gỗ sẽ cung cấp khả năng tiêu diệt vi khuẩn có trong nước tiểu, từ đó đảm bảo sự trong lành cho môi trường xung quanh.
Thêm vào đó hạt cát mèo gỗ hoàn toàn không gây bụi và có trọng lượng nhẹ hơn đáng kể so với cát đất sét.
Tuy nhiên nhược điểm của cát mèo từ gỗ là kiểm soát mùi phân không tốt. Bởi cấu trúc hạt gỗ vốn dĩ to hơn các vật liệu khác khá nhiều, do đó khi bám lại vẫn sẽ tạo lỗ hở quanh cục phân nên khiến mùi thoát ra ngoài.
| TÓM LƯỢC | |
| Ưu điểm | Nhược điểm |
| Thân thiện với môi trường
Mùi thơm nhẹ Kiểm soát mùi nước tiểu ở mức tương đối An toàn cho mèo |
Chi phí cao Kiểm soát mùi phân không tốt Vón cục lâu Phải thay cát thường xuyên hơn |
5. Cát đậu nành
Cát vệ sinh đậu nành được tạo thành từ bã đậu phụ, tinh bột ngô và một số chất khửi mùi và kết dính thực vật. Ưu điểm của cát làm từ đậu nành là khả năng thấm hút cực tốt, khử mùi hiệu quả, không dính vào chân mèo, không bụi bặm & thân thiện với môi trường.
Tuy nhiên nhược điểm của cát đậu nành là cục vón mềm, độ bao bọc không tốt, dễ bị mốc nếu môi trường có độ ẩm cao.
| TÓM LƯỢC | |
| Ưu điểm | Nhược điểm |
| Thân thiện với môi trường
Kiểm soát mùi nước tiểu ở mức tương đối An toàn cho mèo Không bụi bặm |
Chi phí cao, không phù hợp với người nuôi nhiều mèo
Khả năng bao bọc kém Dễ ẩm mốc Không bết đáy chậu |
6. Cát lúa mì
Là sản phẩm được chế tạo từ cỏ lúa mì hoặc hỗn hợp lúa mì. Ưu điểm của cát mèo lúa mì là ngăn mùi hôi tốt, an toàn cho mèo và thân thiện với môi trường.
Bản thân các hạt lúa mì đã có lượng enzyme cần thiết để xử lý mùi hôi, do đó nhà sản xuất không cần thêm nước hoa hay phụ gia tạo mùi khác vào, vì vậy sẽ rất thân thiện cho mèo.
Nhược điểm của cát lúa mì là có khả năng phát triển một loại nấm có tên aflatoxin gây nguy hiểm cho mèo. Ngoài ra do trọng lượng cát nhẹ nên dễ vương vãi ra sàn khi mèo đi vệ sinh xong.
| TÓM LƯỢC | |
| Ưu điểm | Nhược điểm |
| Thân thiện với môi trường
Mùi thơm nhẹ Có enzyme tự nhiên kiểm soát mùi hôi An toàn cho mèo |
Dễ phát triển nấm
Có thể tồn đọng thuốc trừ sâu chưa được xử lý triệt để |
7. Cát vệ sinh mèo từ quả óc chó
Là sản phẩm được làm ra từ vỏ của quả óc chó, do vậy cát sẽ có màu nâu sẫm và kết cấu tương đối thô. Theo các đánh giá từ nhiều diễn đàn, cát mèo từ vỏ óc chó cho khả năng thấm hút nước tiểu & vón cục khá tốt. Ngoài ra khả năng khử mùi cũng không thua kém so với cát đất sét truyền thống.
Tuy nhiên do màu của cát là nâu sẫm nên dễ lẫn với màu của phân, vì vậy đôi khi bạn sẽ không biết có phân bị rớt xuống trong quá trình dọn chuồng. Ngoài ra cát làm từ quả óc chó cũng rất dễ bám dính vào chân mèo.
| TÓM LƯỢC | |
| Ưu điểm | Nhược điểm |
| Thân thiện với môi trường
Mùi thơm tự nhiên Khả năng thấm hút, vón cục tốt Khả năng khử mùi tốt An toàn cho mèo |
Kết cấu hạt có thể làm mèo khó chịu
hạt cát dễ dính vào chân mèo màu sắc khá giống với màu phân |
8. Cát mèo làm từ giấy tái chế
Là sản phẩm sử dụng các nguồn giấy tái chế như báo, sách vở, tạp chí,… Thông qua quá trình xử lý và chế biến tạo thành dạng hạt.
Ưu điểm lớn của cát mèo làm từ giấy tái chế là tính thân thiện với môi trường, khả năng hấp thụ nước tiểu cực tốt, khả năng khử mùi ổn và không tạo ra bụi bặm.
Tuy nhiên khả năng vón cục của cát vệ sinh mèo làm từ giấy tái chế khá yếu, thông thường nước tiểu của mèo luôn chui tuột xuống đáy chậu trước khi được hấp thụ. Do đó mỗi lần dọn bạn sẽ phải bới từ đáy chậu lên hoặc thay toàn bộ.
| TÓM LƯỢC | |
| Ưu điểm | Nhược điểm |
| Thân thiện với môi trường
Khả năng thấm hút tốt Khả năng khử mùi tốt |
Khả năng vón cục kém
Khó dọn dẹp Chi phí cao |
Tại thị trường Việt Nam hiện nay thì phổ biến nhất vẫn là dạng cát đất sét, ít phổ biến hơn là cát thủy tinh và cát đậu nành. Còn các dạng cát hữu cơ từ giấy tái chế, gỗ, thông, lúa mì,… chưa thực sự có nhiều người dùng.
III – Sử dụng cát mèo loại nào là tốt nhất?
Nếu đọc kỹ những thông tin tổng quan về các loại cát vệ sinh cho mèo thì bạn có thể thấy rằng mỗi loại đều có điểm mạnh, điểm yếu riêng. Vì vậy tùy thuộc vào nhu cầu & hoàn cảnh thực tế thì sẽ có những sự lựa chọn phù hợp cho mỗi người.
- Nếu ưu tiên cát không bụi bặm: Chọn cát giấy tái chế, cát thủy tinh, cát đậu nành, lúa mì, óc chó,..
- Nếu ưu tiên độ vón cục: Cát đất sét vón nhanh & chắc nhất, sau đó là cát đậu nành và cuối cùng là cát gỗ. Lưu ý cát gỗ tuy vón tốt nhưng khá lâu, không phù hợp cho người nuôi nhiều mèo.
- Nếu kinh tế không quá dư giả: Sử dụng cát đất sét. Ngược lại có thể dùng các loại cát hữu cơ
Còn về độ khử mùi thì gần như là tiêu chí mà hãng nào cũng hướng tới, tuy nhiên chất lượng thực tế sẽ phụ thuộc vào từng mẫu mã sản phẩm của từng thương hiệu.
Theo kinh nghiệm bản thân, mình đánh giá khá cao cho loại cát đậu nành. Dạng sản phẩm này đáp ứng tốt các nhu cầu cơ bản về độ vón cục, độ thấm hút, độ khử mùi, độ bụi bặm & độ tiện lợi khi dọn chuồng.
Tuy nhiên do giá thành khá cao nên sẽ khiến người nuôi cảm thấy hơi “đau ví”. Do đó về phần tài chính bạn có thể cân nhắc dựa trên tình hình thực tế của bản thân.
